Архивын ерөнхий газар түүхт ойгоо амжилт бүтээлийн арвин үйлсээр угтаж байна

Монгол улсад орчин цагийн архивын салбар үүсч хөгжсөний 90 жилийн ойн
талаар өнөөдөр Архивын ерөнхий газраас мэдээлэл хийлээ. Тус газрын дарга,
түүхийн ухааны доктор Д.Хоролдамба хэлэхдээ: Энэ жил Монгол улсад орчин цагийн
архивын алба үүсч хөгжсөний 90 жилийн ой тохиож байна. Монгол улсад орчин үеийн
архивын алба үүссэн түүх бол өнгөрсөн зууны 20-иод онд манай оронд өрнөсөн
үндэсний ардчилсан хувьсгалын үйл явцтай салшгүй холбоотой. 1921 оны 11-р сард Монгол
улсын шинжлэх ухааны анхны байгууллага болох Судар бичгийн хүрээлэн
байгуулагдсан бөгөөд тус хүрээлэнгийн үндсэн үүрэг нь манай улсын туулж
өнгөрүүлсэн өмнөх үеийн түүхэнд холбогдох бичиг соёлын өвийг судлан
бүртгэж,цуглуулан, хадгалалт хамгаалалтад авах явдал байлаа. Судар бичгийн
хүрээлэнгийн 1927 оны 12-р сарын 5-ны өдөр хуралдсан 10-р их хурлаар тус
хүрээлэнгийн газар өмнөх үеийн хуримтлагдсан баримт бичгийг дагнан эрхлэх орон
тоог баталж, хуучин данс хараа эмхтгэгчийн албыг байгуулсан юм. Манай улсын
Үндэсний төв архив нь 17-20 зууныг хамарсан, 1000 гаруй сан бүхий сая шахуу
боть баримт бичигтэй бөгөөд эдгээр баримт бичгийг Манжийн захиргаанд байсан үе,
Олноо өргөгдсөний болон Ардын засгийн гэсэн түүхэн 3 цаг үед ангилж үздэг.
Архивын албаны үйл ажиллагааны өнөөгийн шатны гол агуулга нь архивын тогтолцоог
зах зээлийн шинэ харилцаанд нийцүүлэх,төрийн архивын үйл ажиллагааг цаашид
боловсронгуй болгох явдал гэж тодорхойлж байна. Ардчилал шинэчлэлийн жилүүдэд
архивын баримтыг ил тод, нээлттэй болгох талаар чухал алхам хийгдэж, төрийн архивууд
улс төрийн талаар хэлмэгдэгсдийг цагаатгах, иргэдийн нас, улсад ажилласан
хугацааг тогтоох асуудлаар архивын лавлагаа, тодорхойлолт гаргах томоохон ажлыг
зохион байгуулсан юм. Мөн энэ цаг үед манай байгууллага хувьчлагдсан болон
татан буугдсан улсын үйлдвэр, аж ахуйн байгууллагын бичиг баримтыг төрийн
архивт шилжүүлэн авах ажлыг орон даяар хийж хэрэгжүүлсэн. Өнөөдөр улсын хэмжээнд
төв, төрөлжсөн болон аймаг, нийслэлийн 37 архив байгаа бөгөөд тэдгээрийн үйл
ажиллагаа нь архивын өвийг бүрэн бүтэн, найдвартай хадгалах бүх талын нөхцлийг
бүрдүүлэх, сан хөмрөгөө түүх эрдэм шинжилгээний нэн ховор баримтаар баяжуулах,
архивын мэдээлэл, эрэл хайлтын системийг боловсронгуй болгох, энэ үндсэн дээр
архивын баримт,  мэдээллээр үйлчлэх ажлыг
сайжруулхад чиглэн ажиллаж байна. Энэ жил Монгол улсад орчин цагийн Архивын алба
үүсэн байгуулагдсаны 90 жилийн ой тохиож байгаа. Ойн хүрээнд \”Архивч-2017” ажил
мэргэжлийн болон урлаг, спортын наадмыг зохион байгууллаа.  Бүхэлдээ өнөөдөр манай Архивын ерөнхий газрын
ажил үйлс өөдрөг урагштай явж байгааг та бүхэнд хэлэхэд таатай байна. Энэ сарын
27-оос эхлэх манай байгууллагын ойн хүрээнд зохиогдох арга хэмжээнүүдэд
сэтгүүлч та бүгдийг хүрэлцэн ирэхийг урьж байна гэлээ.                    

                                                                                                                                                                    Ж.Батдорж