Миний бие сэтгэл санааны тал дээр харьцангуй тогтвортой, бас мэргэжлийн ур чадварын хувьд хэнээс ч дутахгүй нэгэн билээ. Нисэх онгоцны буудалд гаалийн ажилтнаар ажилладаг. Хэв журам, эмх цэгцтэй байдалд дуртай хүмүүсийн нэгэн адил ажлаа маш хурдан хугацаанд чанартай сайн гүйцэтгэнэ. Гэвч хэв журам сахиулагч олон хүний нэгэн адилаар заримдаа хамаг зүйлээ мартаж, ямар нэг хориотой бараа бүхий наймаачныг хилээр нэвтрүүлж байна гэж төсөөлөн бодох таалагддаг. Хагас, бүтэн сайн өдрүүдэд би уран сэтгэмж бүр их нэмэгддэг гээч. Дүрэмт хувцсаа тайлж, орондоо ороод ойрын хугацаанд надад онцгой сэтгэгдэл төрүүлсэн ямар нэг зүйлийн талаар бодолд автдаг. Өнөөдөр цөлд байх шиг аниргүй нам гүмд хэвтэж байхдаа саяхны миний гайхлыг төрүүлж чадсан нэгэн зүйлийн талаар санав.
Энэ бол нас тогтсон эмэгтэйн тээш байв. Тэрээр залуу зандан насандаа тун ч царайлаг байсан бололтой. Би түүнээс асуудаг асуултаа л асуув. Гаалийн мэдүүлэгт бичиж тэмдэглүүлэх зүйл бий юу гэж. Би түүнийг ямар нэг зүйлд буруутган мөрөн дээр нь гараа тавьчихсан мэт тэрээр маш их сандарч цочив. Тэгээд яаран сандруу түгдчин байж мэдүүлээд байх зүйл түүнд үгүй, хэдэн хувцаснаас өөр юу ч авч яваагүй хэмээн мэдэгдэв. Ингэж сандарна гэж би огт бодоогүй, тэгээд ч тэр хэтэрхий их барьц алдсан учраас ямар нэгэн гэмтэй л байж таарах нь. Би хатагтайг анхааралтай ширтэв. Үнэхээр гундаж яваа нэгэн аж. Насаа нуух гэж нэлээдгүй чармайлт гаргасан нь тодорхой: нүүр царайгаа хичээнгүйлэн будсан, зовхи болон нүдэн доогуураа сүүдэрлэгч энгэсэг түрхэн, уруулаа будаж, хацраа ягааруулан, толгойдоо хавчаар зүүжээ. Түүний царайд энэ бүхнийг хэрхэн тайлбарлах билээ гэсэн байдалтай уйтгар, бас заль зэрэг тодорч байлаа.
Тэрээр хэтэрхий олон зүйл өмсч зүүсэн байсан тул би нэгбүрчлэн учрыг нь олж чадсангүй. Гацуур модны чимэглэл шиг үй олон зүүлт чимэгнийх нь дундаас ямартаа ч хүзүүнд нь ороолт, хамба хилэн хүрэм, ноосон цамц, нимгэн цамц, хөхний даруулга гээд бүх төрлийн өнгөтэй, том жижиг янз бүрийн хэмжээтэй байгааг анзаарав. Ийм ярвигтай байдлаар хувцасласнаас ч тэр үү, түүний ийн сандарч байгааг харсанаас ч тэр үү яагаад ч юм тэр адал явдал хайгчдын нэг, хар тамхичин, эсвэл тагнуул биш байгаа гэж бодогдов.
Баян хуур шиг түүний ганган цүнх рүү нь би заагаад:
-Үүнийгээ онгойлго гэж тушаангуй хэлэв.
-Мэдүүлгэнд тусгаад байх зүйл надад байхгүй гэж би хэлсэн шүү дээ хэмээн тэр даруй дургүйлхлээ.
-Онгойлгоно уу гэж би давтан хэлэв.
Тэрээр санаа алдаад түлхүүрээ авч гар цүнхний цоожийг нээв. Би нэлээд хэрцгий байдлаар түгжээг нь чадхийлгэж, гар цүнхийг онгойлгож дотогш нь гараа хийлээ. Тэнд зөөлөн, хөнгөхөн, гулгамтгай хамба хилэн, торго гээд янз бүрийн бөс даавуугаар хийсэн зүйлүүд эмх замбараагүй хэвтэх аж. Эмэгтэйчүүдэд байдаг эмх замбараагүй байдал. Эрчүүд бол хэзээ ч бөөн бөөнөөр нь хувцсаа холилдуулан хийхгүй дээ.
Энэ бүх зөөлөн, бас сонин дуугардаг хувцас хунарт хоёр гараа умбуулан байхдаа өөрсдийгөө эрчүүдээс илүү гангалах дуртай эмэгтэйчүүдийн талаар бодож байлаа. Үнэхээр ч тэдний өмсдөг даашинз нь тэдний биеийн салшгүй нэгэн хэсэг шиг. Даашинз эмэгтэй хүний биед наалдан тун ч нууцлаг, бас сэтгэл татам болгож, байгаа зүйлийг нь нууж, бас байхгүй зүйлийг нь товойлгон харагдуулдаг.
Энэ бүхний талаар бодсоор би нэгжлэгээ дуусгалаа. Ямар ч үр дүн алга. Гар цүнхийг нь түгжээд оруулж болно гэсэн хэвшил болсон дохиогоо өглөө. Эмэгтэй тун ч сэтгэл хангалуун инээмсэглэсээр надад талархлаа илэрхийлэв.
Энэ талаар бодож хэвтэхдээ би эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүс хэрхэн өөр өөр хувцасладаг болох талаар бодож эхлэв. Эмэгтэйчүүд чухам яагаад ийм бие барьсан хувцас өмсдөг вэ? Яагаад эрчүүдийн хувцас дандаа шулуун байдаг юм бэ? Энэ бүх асуултад хариулах гэж ядаад эцэст нь нойр хүрээд унтаад өгөв.
Хагас цаг орчим өнгөрсөн бололтой. Гэнэт хаалганы хонх чанга гэгч нь дуугарсанд би орноосоо үсрэн бослоо. Ганцаараа амьдардаг над дээр бүтэн сайны үдэш хэн ирдэг билээ? Цамцаа өмсөөд хөл нүцгэн чигээр үүдний дурангаар харав.
Үгүй ер. Дөч эргэм насны туранхай үрчгэр нүүртэй, хэзээ ч билээ харсан тэр эмэгтэй байв. Хамба хилэн хүрэм, хүзүүн дэх алчуур, үй олон гоёл чимэглэл, зүүлт гээд л гарцаагүй мөн. Цаашлуулж харвал өнөө ганган гар цүнх, өнөө миний сайтар нэгжлэг хийдэг цүнх мөнөөс мөн.
Хаалганыхаа түгжээг мултлан хагас онгойлгоод,
-Та хэнтэй уулзах вэ? гэж асуув.
-Хн, чамтай л байхгүй юу хэмээн өнөө эмэгтэй хэнэг ч үгүй хэлэв.
-Уучлаарай, би таныг танихгүй юм байна. Тэгээд ч анх удаагаа харж байна.
-За боль доо, хаалгаа онгойлго. Би оръё.
Би тун болгоомжтойгоор хаалгаа онгойлгож өгөв.
-Ингэхээр Атос Канестрини миний өмнө зогсч байх шив дээ.
-Би таныг танихгүй гэж хэлээд байна шүү дээ.
-Тийм дээ, намайг танихгүй. Тодруулж хэлбэл танихыг хүсэхгүй л байгаа биз. Гэлээ гээд чамайг би хайх ёсгүй гэсэн үг биш.
-Та үүгээрээ юу хэлэх гэсэн юм бэ?
-Дараа хэлье. Одоо унтлагынхаа өрөөг заагаад өг.
-Зочны өрөөнд орвол дээргүй юу?
-Үгүй шүү. Хоёулаа унтлагын өрөөнд орох ёстой.
-Яагаад?
-Одоохон харамз.
Түүний урд орж том гэгчийн хоёр цонх, өргөн ор, шүүгээ, сандал бүхий саруулхан унтлагын өрөөнд дагуулан оров.
Тийш ормогц тэрээр:
-Ямар хүйтэн өрөө вэ? Бас хоёр нүүртэй.
-Хоёр нүүртэй? Яагаад?
-Учир нь бодит байдал дээр чамд огт өөр унтлагын өрөө таарах байсан юм.
-Энэ эмэгтэйчүүдэд зориулсан өрөө байна. Харин одоо би чамд жаахан өөрчилж үзүүлье. Харж бай.
Тэрээр гар тээшээ сандал дээр тавиад тэндээс гоо сайхны үй олон хэрэгслээ гаргаж ирээд гантиг шүүгээн дээр өрж тавилаа.
-Зиак, хийчихлээ. Одоо тийм ч уйтгартай харагдахгүй болсон.
Түүнийг би дуугүй ажиглав. Тэрээр гар цүнхнээсээ урт цамц, урт торгон банзал, дотуур хувцас гээд олон зүйл гаргаж ирэв. Дараа нь энэ ундарч дуусашгүй цүнхнээс хар өнгийн унтлагын хувцас, ногоон шаахай, улаан халаат гарч ирэв. Дараа нь тэрээр над руу эргэж хараад хийсэн зүйлдээ сэтгэл ханамжтай байгаа бололтой,
-Ингэх нь дээр байна уу гэж асуув:
Түүн рүү би гайхсан янзтай харна. Тэрээр гэнэт,
-Алив хүрээд ирээч гэлээ.
Түүн рүү дөхөж очив. Хоёул толины өмнө зэрэгцэн зогсоно.
-Анхааралтай хар даа. Бид хоёр тун адилхан гэж чамд санагдахгүй байна уу?
Үнэхээр түүний зөв байлаа. Бидний нүүр царайны төрх адилхан, нүд, хамар, ам гээд бүгд адилхан юм. Дараа нь тэрээр,
-Одоо ойлгож байна уу? Би бол чи, чи бол би. Тэгэхээр би эмэгтэй хувилбар, харин чи бол эрэгтэй нь. Харин одоо би хамаг хувцсаа тайлан орон дээр хэвтээд бага зэрэг амраадхая. Харин чи юу хийх гэж байна?
-Би гэртээ байна. Тиймээс өнөөдрийг хүртэл хийж ирсэн зүйлээ л хийнэ. Амарна, уншина, бодно, бас мөрөөднө гэж би хариулав.
-Мөрөөднө гэнэ ээ? Юуны тухай? Чиний орыг би хэрхэн эзлэх бол гэж үү? Санаа бүү зов. Би аль хэдийнэ эзэлчихсэн. Өнөөдрөөс эхлээд нисэх буудал дээрх ажил дээр Атос Канестрини эрэгтэй хувилбар, харин гэртээ эмэгтэй хувилбар нь байх болно. Харин одоо баяртай. Ажилдаа явах цаг чинь болсон байна. Орой уулзая.
-Чи миний гэрт юу хийх болж байна?
-Энэ бол миний хэрэг. Ямартаа ч надад тав тухтай хөгжилтэй байх болно.
Ингэж хэлээд тэрээр хувцсаа тайлж, надаас огт ичиж зоволгүйгээр нас явж байгаа ул мөрөө нуухгүй байгаа биеэ үзүүлэв. Тэнд хийх зүйл үгүй учир тэндээс гарав.
-Хаалгаа сайн хаачихаарай гэж араас тэр хашгирав.
Би үүдэнд гарлаа. Хаалгаа хаамагц тамирчин биетэй, ширэлдсэн үстэй хөрш маань таарав.
-Хатагтай Канестрини?
-Юу? Ямар ч хатагтай байхгүй..гээд л би сэрчихэв.
Ашгүй гэж. Тэгэхээр буудал дээр байсан хатагтай надад их л онцгой сэтгэгдэл төрүүлж дээ. Хүйт даасан уйтгартай унтлагын өрөөгөө би ахин харав. Үнэхээр гоёл чимэглэл дутагдаж байна. Цэцэг, зураг, хивс, дэр гээд л.. Яагаад энэ бүгдийг урьд нь санаагүй юм бол доо. Таатай энэ бодолд дарагдсаар би ахиад нам унтав