Бид амьдарч буй дүүрэг, сумынхаа ИТХ-ын төлөөлөгчдөө сонголоо. Сонголоо ч
гэж дээ. Тун тааруу. Сонгууль эхлэхтэй зэрэгцээд л ирц тааруу гэх мэдээлэлтэй
явсаар өндөрлөв. Уг нь бидний өдөр тутам тохиож буй асуудлыг шийдвэрлэх, яг
газар дээр нь ажиллах хүмүүс бол сум, дүүргийн ИТХ-ын төлөөлөгчид байв. Гэвч
залуус энэ удаагийн сонгуульд тун хариуцлагагүй хандаж, хэд хэдэн хороо дахин
санал хураалт явуулах хэмжээнд хүргэлээ. Бүхлээр нь дахин сонгуульдах нь уу гэж
айж байсныг бодоход бас ч яах вэ. Гэхдээ л ирц хүрсэн гэгдэж буй хороод дөнгөж
50 хувиа л давсан байгаа нь энэ сонгуульд иргэдийн идэвх ямар сул байсныг
илтгэж байна.
Ахмадууд үлгэр жишээ байсан. Харин 18-30 насны залуус сонгуулийг үл тоосон
тухай сонгуулийн хэсгийн хороод мэдээлж байлаа. Ингээд сонгуулийн үйл
ажиллагаанд зарцуулсан 13 тэрбум жулдаж, ирэх ням гаригт ирц хүрээгүй 79
хороонд дахин санал хураалт явуулахаар болж байна.
Нийслэлийн хэмжээнд 860 мянга 452 иргэн санал өгөх эрхтэй. Түүнээс ердөө 48
хувь нь буюу 413 мянга 212 иргэд л саналаа өгчээ. Бусад нь энэ өдөр юу хийв.
Сонгуулийн хуульд энэ өдрийг бүх нийтийн амралтын өдөр гэж заасан. Гэхдээ хувийн хэвшлийн зарим
байгууллагууд ажиллаж байгаа тухай гомдол Нийслэлийн сонгуулийн хороонд ирсэн
гэх мэдээллийг өгч байлаа. Ажилласан байлаа ч 22.00 цагаас өмнө тарсан гэдэгт итгэлтэй байна. Харин
залуус саналаа өгөхийг л хүссэнгүй. Үүргээ биелүүлээгүй нь тэдний буруу.
Магадгүй хэнийг ч сонгосон ялгаагүй биз гэж төвөгшөөсөн байж мэднэ.
Эндээс тэгвэл саналаа өгөөгүй залуусыг буруутгаад л өнгөрөх өрөөсгөл
санагдав. Бид 1990 оноос хойш хэчнээн сонгуулийн нүүрийг үзэв. Энэ бүгдийн
дараа залуус нэг л зүйлд бат итгэж. Юунд гэхээр \”хэн ч гарсан ялгаагүй” гэх
ойлголт. Тэгэхээр энэ олон жил залуусынхаа итгэлийг алдчихсан төр засагт буруу
байна гэж дүгнэж болох уу. 100 хувь тийм гэж хэлэхгүй ч төр засгийг буруутгах
үндэслэл байна.
18-30 насны залуусын идэвх сул байлаа. Энэ ангиллын ихэнхийг оюутнууд
бүрдүүлнэ. Оюутнууд саналаа өгөхгүй байх шалтаг шалтгаан маш их. Ядаж л \”оюутны
70 мянга эдийн засгийн хүндрэлээс болоод олгогдохоо больсон”, \”Сургалтын төлбөр нэмэгдсэн”, \”Автобусны хөнгөлөлт алга болсон” гэх цөөхөн
шалтгаанаас болоод тэд \”саналаа өгөхгүй байя” гэдэг шийдвэрт хүрсэн байхыг
үгүйсгэхгүй.
Оюутнууд бол сонгогчдын томоохон төлөөлөл. Тэднийг өнгөрөгч хугацаанд 70
мянган төгрөг л торгоож байж. Одоо төр засаг оюутнаа анхаарахаа больсон учраас
саналаа өгөхгүйгээр нэг ёсондоо шантааж маягийн зүйл хийчихэв үү л гэж
ойлгогдоод байгаа юм.
Эдийн засаг хямралтай хүүхдийнхээ мөнгийг ч өгч чадахааргүйгээр сульдчихаад
байгааг бүгд л мэддэг. Харин оюутнууд түүнийг ойлгохыг хүсэхгүй байгаа бололтой
юм. \”Өлсөж байна” гэж ирээд л жагсана. Өлсөж үзээгүй оюутан байдаг юм уу гэж өмнөх
үеийнхэн нь тэднийг шүүмжлэх байх л даа. Гэвч нэгэнтээ амласан амлалт учраас
түүнийг нь нэхэж шаардах нь оюутнуудын зөв. Тоохгүй бол чаддаг зүйлээрээ боох ч
хэрэгтэй. Ийм арга барилыг дан оюутнууд гэлтгүй Монголчууд бид бүгд л эзэмшмээр
санагдах юм. \”За хэн ч гарсан яахав дээ” гээд очоод саналаа өгч байснаас
өгөөгүй нь ч бараг зөв юм шиг. Цаадуул чинь нэгийг ойлгох байлгүй дээ.
Шар хүү