“Дефакто” байгууллагаас хийсэн “Улс төрийн намуудын дотоод ардчиллын индекс” ямар байгаа талаарх судалгаагаар улс төрийн намууд хагас ардчилсан түвшинд байна гэсэн дүгнэлт гарчээ.
“Дефакто” институтын ахлах судлаач А.Бат-Оргилын мэдээлснээр тус байгууллага Монгол дахь улстөрийн намууд дахь ардчиллын индекс ямар байгааг тухайн намын дотоод үйл ажиллагаан дахь гишүүдийн оролцоо, намуудын өрсөлдөөн, ил тод байдал, санхүүжилт зэрэг үзүүлэлтээр гаргаж 100 оноогоор үнэлж дүгнэсэн байна. Ингэснээр нийлбэр дүнгээр МАН 54.2, МАХН 51.7, ЭОН 51.4, ХҮН 51.2, МАН 48.2, ИЗНН 42.7 оноо авчээ. Судалгаанд оролцсон намын гишүүдийн 53 хувь нь эрэгтэй, 47 хувь нь эмэгтэй байсан бол тэдний 86.7 хувь нь дээд боловсрол эзэмшсэн байв. Мөн намуудын үйл ажиллагаа ихэвчлэн дээрээс доош чиглэлтэй байгааг судалгаа харуулжээ.
“Дефакто” институтын захирал, эдийн засагч Д.Жаргалсайхан судалгааг дүгнэж хэлэхдээ, “Монголын улс төрийн намууд хагас ардчилсан түвшинд байна” гэдгийг онцлоод намуудын дотоод ардчилал хэлбэр төдий байгаа нь гишүүдийн улс төрийн мэдлэг боловсрол, соёлтой шууд холбоотой. Тиймээс бид энэ судалгааг жил болгон явуулахаар төлөвлөж байна” гэв.
Азийн сан, “Улстөрийн боловсрол” ТББ-тай хамтран Монгол Улсад анх удаа хийсэн дээрх судалгаанд МАН, МАХН, АН, ХҮН, ИЗНН, ЭОН гэсэн 6 намын 384 гишүүн оролцжээ. Бусад 22 нам оролцохоос татгалзсан байна. Судалгаанд хамрагдсдын 57.6 хувь нь Улаанбаатар хот, 42.3 хувь нь орон нутгаас оролцжээ.
Улс төрийн намуудын дотоод ардчиллын индексийг тодорхойлохдоо тухайн намын гишүүдийн нэр, утасны дугаарыг цуглуулж, асуулгын аргаар судалсан байна. Ингэхэд дийлэнх нам өөрийн гэсэн вэбсайт, олон нийтийн сүлжээн дэх албан ёсны хаяггүй байсан учир мэдээлэл цуглуулж олоход хүндрэлтэй байсан учир цаашид улс төрийн намууд энэ асуудлыг анхааралдаа авах хэрэгтэй байна гэв. Азийн сангаас явуулсан “Авлигын талаарх олон нийтийн ойлголт, мэдлэг” судалгаагаар авлигад идэгдсэн байгууллагуудын хоёрт улс төрийн намууд орсон. Эндээс харахад Монголд улстөрийн намуудын үйл ажиллагааг авлигаас салгах шаардлагатай байна гэсэн дүгнэлт гараад байна. Дээрх судалгааг олон нийтэд ил болгосноор намын гишүүд үйл ажиллагаандаа дотроо дүгнэлт хийх байх. Харин гадна, нийгэм талаас хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл, олон нийт намуудын үйл ажиллагаанд шаардлага тавина гэж байв.
