Хуульч Д.Үүрцайх нарын дөрвөн иргэн Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хууль Үндсэн хууль зөрчсөн хэмээж өнгөрсөн нэгдүгээр сарын 18-нд Үндсэн хуулийн Цэцэд мэдээлэл гаргажээ.
Тодруулбал, одоогийн болон өмнөх Ерөнхийлөгч нар Ерөнхийлөгчийн сонгуульд дахин нэр дэвших эрхгүй гэдгийг Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуульд тусгайлан зааж өгөх ёстой хэмээн Үндсэн хуулийн Цэцэд хандсан байна. Тэдний мэдээллийг Цэцийн гишүүн Д.Солонгод хуваарилсан бөгөөд тэрээр тус асуудлыг хянаад Цэцийн маргаан үүсгэх шийдвэр гаргасан. Гэтэл Үндсэн хуулийн Цэцийн гишүүн Б.Буяндэлгэр энэхүү шийдвэрийг зөвшөөрөхгүй гэж санал гаргасан бөгөөд уг саналын дагуу Цэцийн гишүүн Д.Солонгын маргаан үүсгэх нь үндэслэлтэй эсэхийг Цэцийн бага суудлын хуралдаанаар хянан хэлэлцэхээр болсон. Уг асуудлыг хянан хэлэлцэх Бага суудлын хуралдаан энэ сарын 19, 22-нд бүтэн хоёр өдөр хуралдсан ч шийдвэр гаргаж чадаагүй. Одоо дахин хэзээ хуралдах товоо тогтоож чадаагүй байгаа юм. Энэ асуудалтай холбоотой Цэцийн гишүүд болон анх Цэцэд мэдээлэл гаргасан Д.Үүрцайх нартай холбогдож байр суурийг нь тодруулсан юм.
Цэцийн гишүүн Б.Буяндэлгэр “Цэцийн гишүүн маргаан үүсгэх ёстой, эсвэл маргаан үүсгэх шаардлагагүй гэсэн шийдвэртэй санал нэгдэхгүй бол саналаа бичгээр гаргаж болдог. Би Д.Солонго гишүүний шийдвэртэй санал нэгдэхгүй байсан учраас санал гаргаж, миний саналыг Цэцийн бага суудлын хуралдаанаар хэлэлцсэн. Хэрвээ бага суудлын хуралдаанаар Д.Солонго гишүүний гаргасан маргаан үүсгэх шийдвэр нь үндэслэлгүй гэж үзвэл миний гаргасан саналын талд асуудал шийдэгдэнэ гэсэн үг. Харин маргаан үүсгэсэн нь үндэслэлтэй гэж үзвэл Цэц Д.Үүрцайх нарын маргааныг хэлэлцээд явна” гэсэн юм.
Бага суудлын хуралдааны бүрэлдэхүүнд багтсан ч Цэцийн гишүүнээсээ чөлөөлөгдсөн Ш.Цогтоо “Би ажлаа өгчихсөн. УИХ-аар намайг чөлөөлөх шийдэр гарсан өдөр би өрөөгөө суллаад, машинаа өгөөд бүх ажлаа хүлээлгэж өгсөн. Би энэ талаар мэдээлэл өгөх боломжгүй” гэв.
Хуульч Д.Үүрцайх “Уг нь Цэц бидний мэдээлэл дээр маргаан үүсгэх шийдвэр гаргасан. Харин Цэцийн гишүүн Б.Буяндэлгэр үүнийг үндэслэлгүй гэж үзэж санал гаргасан юм. Б.Буяндэлгэр гишүүний гаргасан саналыг Цэцийн бага суудлын хуралдаанаар хэлэлцэж байгаа. Бага суудлын хуралдааны бүрэлдэхүүнд байсан Ш.Цогтоо гишүүний бүрэн эрхийн хугацаа дуусч Их хурлаас чөлөөлсөн болохоор Цэцийн дарга дахин бүрэлдэхүүн томилох байх. Шинэ бүрэлдэхүүн Б.Буяндэлгэр гишүүний саналыг эхнээс нь хэлэлцэн шийдвэр гаргана” гэлээ.
Уг нь Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааны тухай хуулийн наймдугаар зүйлд “маргааныг тасралтгүй хэлэлцэх ёстой” гэсэн заалт бий. Тодруулбал, тус хуулийн 8 дугаар зүйл. Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагааг тасралтгүй явуулах
1. Цэцийн хуралдаан болон зөвлөлдөөн хууль тогтоомжид заасан амралтын цагаас бусад хугацаанд тасралтгүй явагдана.
2. Цэцийн хуралдаан завсарласан хугацаанд өөр төрлийн маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаа явуулж болохгүй хэмээн заасан.
Гэтэл Цэцийн Бага суудлын хуралдаан есөн өдөр сунжраад гацчихлаа. Хэрвээ бага суудлын хуралдаанаар Үндсэн хуулийн цэцийн гишүүн Д.Солонгын маргаан үүсгэх шийдвэр нь үндэслэлтэй гэж үзвэл Цэцийн дунд суудлын хуралдаанаар Д.Үүрцайх нарын мэдээллийг хэлэлцэнэ. Дунд суудлын хуралдаан шийдвэр гаргасны дараа УИХ хэлэлцэж Цэцийн шийдвэрийг хүлээж авах, үгүйг мөн шийднэ. Хэрвээ УИХ Цэцийн шийдвэрийг хүлээж авбал Ерөнхийлөгчийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулж Үндсэн хуультай нийцүүлэх ёстой болно. Ингэснээр Х.Баттулга дахин нэр дэвших эрхгүй болно.
Гэтэл нам, эвслүүд 36 хоногийн дараа буюу тавдугаар сарын 2-нд Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчээ тодруулах хуулийн хугацаатай. Нэг үгээр хэлбэл, Цэц Д.Үүрцайх нарын мэдээллээр маргаан үүсгэж, хянан хэлэлцэж, Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах боломжит хугацаа тийм ч их үлдсэнгүй.